Na terenie Bieszczadów znajduje się wiele wsi, które bezpowrotnie zniknęły z mapy po drugiej wojnie światowej. Na szczęście taki los nie spotkał Jabłonek — niewielkiej bieszczadzkiej miejscowości położonej w okolicy Baligrodu. Jest to spokojne miejsce położone w sercu Bieszczadów. Znajduje się przy niewielkiej rzece Jabłonce i idealnie sprawdza się jako baza wypoczynkowa. Dawniej znajdował się tutaj pomnik generała Karola Świerczewskiego. Zastanawiasz się, kto to? Jak powstały Jabłonki? Sprawdź!
Miejscowość Jabłonki znajduje się tuż za Baligrodem, przy drodze nr 893, która wiedzie do Cisnej. Mimo tego, że wieś rozpościera się przy dość ruchliwej ulicy, jest to spokojne miejsce położone pomiędzy pasmem Wysokiego Działu a Łopiennika i Durnej.
Początki wsi — kiedy powstała?
Jabłonki to wieś obok miejscowości Baligród, o której pierwsze wzmianki pochodzą z 1498 roku. Była to pierwsza osada założona tak głęboko w górach przez Balów — polski ród szlachecki, prawdopodobnie przybyły z Węgier. Wówczas wieś pełniła głównie funkcje strażnicze. Na początku XVIII wieku na terenie tej malowniczej miejscowości powstała Cerkiew Opieki Matki Boskiej, co świadczy o tym, że w miejscowości tętniło życie. Podczas pierwszej wojny światowej stworzono przy niej wojenny cmentarz.
Do drugiej wojny światowej w okolicy miejscowości Jabłonki znajdowała się osada letniskowa. Składała się z domków wypoczynkowych, które należały do hrabiego Skarbka. W tym czasie na terenie tej bieszczadzkiej miejscowości było ok. 60 gospodarstw, w których mieszkało ponad 400 osób.
Czytaj więcej: Co zobaczyć w najbliższym sąsiedztwie Jabłonkowej Osady? Wyprawa bez samochodu lub na rowerze
Wieś podczas wojny — jak wyglądała?
Druga wojna światowa nie oszczędziła pięknej miejscowości Baligród ani Jabłonek. Teren Bieszczadzkiego Parku Narodowego został zajęty przez wojska radzieckie, a większość mieszkańców została siłą wysiedlona. W tamtym czasie doszło tu także do udanego zamachu na generała Karola Świerczewskiego, pseudonim Walter.
Pomnik Świerczewskiego — kim był?
Generał Karol Świerczewski był wiceministrem obrony narodowej. W 1947 roku wybrał się na inspekcję garnizonu w Cisnej. Zginął w zasadzce UPA. Jego śmierć poprzedziła bestialski mord 30 rannych żołnierzy WOP.
Na pamiątkę tego wydarzenia na terenie Bieszczadów w 1948 roku powstał pomnik Karola Świerczewskiego. W 1987 roku w malowniczej miejscowości Jabłonki utworzono muzeum poświęcone osobie generała Karola Świerczewskiego. W 2000 roku obiekt sprzedano, a w 2018 roku pomnik został zburzony.
Obecnie o tym zdarzeniu przypomina tylko szczyt Walter położony w Paśmie Łopiennika i Durnej. Prowadzi na niego zielony szlak Jabłonki-Berdo.
Wieś Jabłonki obecnie — jak się prezentuje?
Obecnie Jabłonki obok bieszczadzkiej miejscowości Baligród zamieszkuje ok. 100 osób. Na miejscu znajdują się kościół filialny, całoroczne schronisko młodzieżowe oraz nasze kompleksowo wyposażone domki wypoczynkowe.
Ponadto ze wsi prowadzą ciekawe szlaki w kierunku Wysokiego Działu, Durnej i Łopiennika. A zatem można tu nie tylko spędzić miło czas w komfortowych domkach, ale także zażyć nieco ruchu na świeżym powietrzu.
Jabłonki to obecnie spokojna, cicha miejscowość. Przyjedź i przekonaj się o tym!
